Novavita

Jaarbijeenkomst 2019

een geslaagde middag

Vandaag is het weer zover: onze jaarlijkse bijeenkomst van Novavita. Ditmaal hebben zo’n 60 leden van Novavita de locatie aan de Laurens Baecklaan in Beverwijk bezocht.

Na een kort welkomstwoord door de voorzitter Huub Oostendorp (motto vrij naar John F. Kennedy: “Vraag niet wat Novavita voor mij kan doen, maar vraag je af wat ik voor Novavita kan doen”), neemt de secretaris, Dirk Ranzijn, het woord. Hij behandelt het verenigingsnieuws: de groei van de club naar 207 leden; de succesvolle evenementen die we dit jaar achter de rug hebben en uiteraard de verkiezing van een nieuw bestuurslid.

Ron Sluijs, onze vice-voorzitter, stopt met zijn werk in het bestuur. Hij is vanaf het begin in 2011 bij onze vereniging betrokken geweest. Graag had ik hem vanmiddag toegesproken, maar Ron was helaas verhinderd te komen. Jammer, want dan had hij kunnen horen dat zijn rust, zijn humor en zijn relativeringsvermogen Novavita een eind op weg geholpen hebben. Ron, bedankt ook voor de leuke uitstapjes die je voor ons verzorgd hebt.

Maar Dirk heeft nog een daverende verrassing in petto: hij kondigt aan dat hij volgend jaar aftreedt als secretaris en het bestuur van Novavita gaat verlaten. Oei,oei dat is schrikken, want Dirk is als de spin in het web van Novavita. Het overgrote deel van alle activiteiten loopt via hem. Dat wordt zoeken naar iemand die hem kan vervangen; iemand die goed is in Excel.

En dan bij acclamatie, want er zijn geen tegenkandidaten, wordt Sonja Fontijn gekozen tot nieuw bestuurslid. En dan nog een verrassing, het kan niet op: tijdens de vergadering meldt zich nog Aad Damiaans  als kandidaat-bestuurslid. Hij is wellicht zelfs in de markt om Dirk Ranzijn op te volgen. Dit alleen al maakt deze bijeenkomst een succes.

Als hoofdattractie is er dan de grote Nova College Quiz. Onder leiding van Kees Duin en zijn assistente Barbara Martens vormen zich groepjes van 5 personen die per groep vijf ronden van 10 vragen moeten beantwoorden. Overleg binnen de groep is noodzakelijk, maar wel zachtjes, want alle andere groepen zijn potentiële vijanden die proberen af te luisteren. Nou de vragen zijn niet makkelijk en de variatie is groot. Onze kennis en vooral ons gokvermogen worden zwaar op de proef gesteld. Het is fantastisch om te zien hoe fanatiek het er in de groepen aan toe gaat. Kijk maar eens op de foto’s, je ziet de verhitte gezichten. Na ruim een uur spelplezier komt er uiteindelijk een groep als winnaar uit de bus. Alle groepsleden ontvangen als prijs de onvolprezen Nova College Powerbank.

Traditioneel houdt Hans Snijders, voorzitter van het CvB , zijn toespraak over de staat van het College. Diverse items passeren de revue, van huisvesting tot financiën, van veranderend onderwijsaanbod tot samenwerking met instellingen en bedrijfsleven. Het gaat goed met het College, is de boodschap, maar we moeten voortdurend alert blijven op wat er rondom ons in de samenleving gebeurt. Daarna geeft Hans ons nog gelegenheid om vragen te stellen. En op de laatste vraag of hij volgend jaar terugkomt als lid van Novavita of als Collegevoorzitter krijgen we te horen dat lid worden van Novavita er voorlopig nog niet inzit.

Dan is het laatste uur van de middag bestemd voor de activiteit, waar velen voor komen: het gezellig samenzijn onder het genot van een, weer prima verzorgd, hapje en een drankje.

We kunnen terugkijken om een genoeglijke en geanimeerde bijeenkomst. En toen ik rond een uur of vier eens de zaal rondkeek, kon ik niet anders concluderen dat ondanks onze leeftijden Novavita nog springlevend is.

Huub Oostendorp

Kathedrale Basiliek St. Bavo

en Klim naar het Licht

10 september 2019

Op uitnodiging van Corry Sprangers en haar man Frans zijn we vanmiddag op bezoek in de Kathedrale Basiliek Sint Bavo ( in de volksmond de Nieuwe Bavo) in Haarlem. Maar liefst 34 personen hebben gehoor gegeven aan deze uitnodiging en daar zullen ze geen seconde spijt van hebben gehad. Want we hebben weer een prachtige middag gehad.

De Sint Bavo is een vrij jonge kerk, gebouwd tussen 1895 en 1930. Toen de katholieken in het midden van de 18^e eeuw weer openlijk hun godsdienst mochten belijden, zijn er in het hele land  op grote schaal kerken gebouwd. Mede verantwoordelijk voor de eerste golf aan kerken is de bekende architect Pierre  Cuypers, die ook het Centraal Station en het Rijksmuseum heeft ontworpen. Haarlem was een speciaal geval, want daar moest een kerk voor de bisschop komen: een kathedraal. En een kathedraal moest imponeren; het moest een burcht van God zijn die haar omgeving beheerst. Geld en grond voor zo’n imposant bouwwerk kwam pas aan het eind van de 19^e eeuw voorhanden. De architect van  de kerk werd de zoon van Pierre: Joseph Cuypers. De kerk is in drie etappes gebouwd en kwam uiteindelijk in 1930 gereed. Althans het gebouw is klaar, maar aan de inrichting wordt nog steeds gewerkt en dat terwijl de eerste restauratie van het gebouw al achter de rug is. Ik vind het de charme van deze kerk: vanaf 1930 is er voortdurend gewerkt aan de decoratie van de kerk: beeldhouwwerk, schilderingen, glas in loodramen, tegeltableaus, keramiek, mozaïeken, siersmeedwerk, glaskunst etc. etc. Zo ontstaat langzaam maar zeker een zeer rijk gedecoreerde kerk, waaraan bekende kunstenaars uit de vorige en deze eeuw een bijdrage geleverd hebben. En nog zijn er voldoen “open ruimten” in de kerk om nog decennia vooruit te kunnen. Door het gebruik van geel geglazuurde stenen in de kerk lijkt het of de hele kerk in een gouden gloed staat: zeer bijzonder! Ook bijzonder is dat al die verschillende kunstuitingen in de kerk toch een harmonieus geheel vormen. Ga zelf maar eens kijken: met een audiotour krijg je zelf een rondleiding, zoals wij die live hebben gehad van onze twee gidsen.

Na de interessante rondleiding is het tijd voor koffie met gebak (het gebak is vervaardigd door geestelijk minder valide mensen): heerlijk.

Daarna gaat een groep van 15 personen op weg naar de torens van de Bavo. Tussen de beide torens bij de hoofdingang is een brug geconstrueerd, vanwaar je een fantastisch uitzicht op Haarlem en ommelanden moet hebben. Via een steeds smaller wordende wenteltrap klimmen we naar boven. Onderweg komen we eerst bovenin de koepel van de kerk en vervolgens in de ruimten van de klokken en het uurwerk. Na 275 treden zijn we eindelijk boven. Juist op dat moment breekt ook de zon door en er ontvouwt zich een magnifiek panorama. Wij kijken tot aan Noordwijk, de duinen, de zee, Zandvoort, IJmuiden, Tata Steel, de vuilverbranding van Amsterdan, Schiphol en aan onze voeten de stad Haarlem met de andere Bavo en het Nova College met haar nieuwbouw aan de Zijlweg.  De beloning voor al het klimwerk mag er zijn!  Ook hier geldt: ga er zelf naar toe. De Klim naar het Licht is er nog tot eind oktober 2019.

Corry en Frans: hartelijk dank. We hebben dankzij jullie goede zorgen een prachtige middag gehad.

Huub Oostendorp

Bezoek Oranjehotel

29 augustus 2019

Op 29 augustus werden de Nova Vita leden in het Nationaal Monument “ het Oranjehotel”  in Scheveningen ontvangen door een enthousiaste Henk van der Meulen.

Onmiddellijk was ik onder de indruk van het gebouw. In mijn jeugd reed ik vaak langs de buitenkant van het gebouw met de grote muur en het kleine deurtje…. wat zou daar achter zitten? Ik heb deze mooie gelegenheid onmiddellijk gebruikt om aan de andere kant van deze muur te kijken.

Henk nam ons mee naar een instructiezaaltje dat ontstaan was uit 4 cellen. Hij vertelde uitgebreid over de ontstaansgeschiedenis van het monument en we hebben een uur ademloos zitten luisteren, waarbij Henk veel beeldmateriaal liet zien en bekende namen van gevangenen noemde . Ook kwamen op beeld mensen aan het woord die vroeger gevangen hebben gezeten in Scheveningen.  Henk heeft in de loop van de jaren veel kennis verzameld over de Tweede Wereldoorlog en draagt dat nu uit omdat de kennis over deze cruciale periode in de wereldgeschiedenis niet verloren mag gaan.

Vervolgens bezochten we het museum en door de kennis die we net hadden opgedaan kregen we een indrukwekkend beeld van wat er zich allemaal had afgespeeld in dit gevangeniscomplex; “het moet een hel zijn geweest voor de mensen, die hier gezeten hebben”.   Indrukwekkend waren  de drie kruisen die vroeger op de Waalsdorpervlakte hadden gestaan. In cel 601 van  “ het Oranjehotel” was   sinds 1945 niets veranderd.  Cel 601 is een van de cellen in de vleugel waar ter dood veroordeelden zaten opgesloten; “schokkend was het om deze cel te zien”.

Hoe was het om aan deze excursie mee te doen? Ik was erg onder de indruk.  Wat me raakte was dat de mensen alleen maar moesten wachten terwijl hun dood naderde en toch bleven ze “positief” door hoopvolle teksten op de muur van hun dodencel te schrijven.

Henk heeft ons meegenomen terug in de geschiedenis . Het Oranjehotel is een belangrijk herinneringscentrum, ter nagedachtenis aan 25.000 verzetsmensen die hier opgesloten zaten. Het centrum wil laten zien hoe kwetsbaar vrijheid is en hoe willekeurig het lot kan zijn op het moment dat er geen onafhankelijke rechtspraak meer is. Bedankt Henk voor alle kennis die je aan ons hebt overgedragen.

Barbara Martens

Maak Kennis met Utrecht

18 juni 2019

Novavita heeft een lid dat gedurende ruim 50 jaar met lijf en verstand in Heemskerk heeft gewoond, maar waar het hart al die tijd is achtergebleven in de stad waar zij geboren is: Utrecht. Trees de Rooij is haar naam en Trees heeft haar jeugd doorgebracht in het hart van de stad, want haar ouderlijk huis  staat aan de mooiste gracht van Utrecht, de Oude Gracht. Geen wonder dat Trees eens een uitstapje van Novavita naar haar stad wil maken en vandaag is het eindelijk zover.

Ik zeg wel eens gekscherend, als je eens iets wil plannen waar je mooi weer bij nodig hebt, doe dat dan gelijk met een uitstapje van Novavita: een betere garantie op goed weer heb je niet. Ook dit keer is het een prachtige zomerdag.

Om 10.30 uur verzamelen we in restaurant Oudaen. In dit voormalige stadskasteel is momenteel een grand café/restaurant en in de kelders een bierbrouwerij gevestigd. In de statige “ridderzaal”drinken we een kopje koffie vooraleer we op pad gaan. We bevinden ons direct op het voormalige speelterritorium van de jeugdige Trees. Er is veel te zien op zo’n 100 m2. Natuurlijk haar geboortehuis; schuin er tegenover de beroemde Winkel van Sinkel. In haar jeugd een statig bankgebouw en tegenwoordig, zoals zo veel  in de historische binnensteden een horecagelegenheid. We wandelen het voormalige V&D pand (nu bibliotheek) binnen; prachtige glas en lood ramen en op de bovenste verdieping een schitterend uitzicht op de binnenstad. We wandelen langs haar voormalige lagere meisjesschool, waar de reguliere straat ook het schoolplein was. We krijgen wel een idee hoe het moet zijn geweest, want de Utrechtse binnenstad is gelukkig autovrij. Helaas is het gebouw, waar Trees ter kerke ging, gesloten. Dat is jammer,  want de St Willibrordkerk is zeer bijzonder; het is een enorm rijk gedecoreerd gebouw, waar de katholieken  in 1875 alles uit de kast haalden, nu ze weer “bovengrondse” kerken konden bouwen. De kerk wordt momenteel gebruikt door een orthodoxe katholieke stroming, die o.a. de Latijnse eredienst aanhangt. Maar gelukkig is het gebouw in zijn oorspronkelijke staat bewaard gebleven. Om de wandeling toch een religieus randje te geven, wandelen we vervolgens door de kloostertuin van de Dombasiliek: een prachtige stille oase in de drukke stad.

We krijgen een uurtje verlof om te gaan lunchen. Ik wandel naar de Mariaplaats en strijk neer op een terrasje. Behalve van mijn lunch heb ik ook genoten van allen die langs paraderen. De kantoormensen, die een ommetje maken, de studenten, die het te mooi weer voor de collegebanken  vinden en liever de terrassen opzoeken, de leerlingen van de Utrechts Conservatorium die zich met hun instrumenten op hun rug naar het gebouw tegenover spoeden: een heerlijke bedrijvigheid. En…. om met Martin Bril te spreken: het is een prachtige rokjesdag.

Om 13. 00 uur staat onze gids, Iris Dijkstra,  klaar om ons mee te nemen voor een rondwandeling . Wederom door de binnenstad maar nu het oog gericht op panden die gebouwd zijn tussen 1890 en 1920; de tijd van art nouveau en art deco.  Het is opvallend hoe weinig je in drukke winkelstraten naar de gevels boven de etalages kijkt, terwijl er toch zoveel moois te zien is. Na de gedegen uitleg aan de hand van verschillende gevels herken ik nu de art-nouvau panden aan zijn a-symmetrische gevelopbouw; de voorliefde voor gebogen lijnen (hoefijzervorm), de geglazuurde bakstenen; inpandige balkons en gestileerde bloemmotieven. Gegarandeerd dat ik nu in andere steden panden uit deze periode zal herkennen. Een leerzame en leuke rondleiding.

Om 14.15 uur zet de gids ons af bij het museum De Speeldoos. Dit museum herbergt een grote verzameling van zelf spelende muziekinstrumenten. Na een plasje en een drankje (of andersom) krijgen we wederom een rondleiding. De rondleider laat ons aan de hand van instrumenten de ontwikkeling van deze mechanische muziekvormen zien. Van de cilinderrol tot de boeken met gaatjes die in de draaimolens gebruikt worden. . En hij laat ons veel verschillende instrumenten horen . We starten met zeer oude huiskamerklokken die niet alleen de tijd aangeven, maar ook middels een rol met pinnetjes de  klokken of orgelpijpen een melodie lieten spelen. Zo’n cilinderrol kon natuurlijk ook ingebouwd worden in allerlei fantasiestukken: een vogel in een kooitje, een konijn dat uit de hoed komt, een mannetje dat een trap beklimt en dat alles met een bijpassend melodietje. Vervolgens zien we de orgels van de buikorgels tot de grote straatorgels. Nu zorgt de cilinder niet voor de melodie , maar stroken papier en karton met gaatjes. Uiteindelijk belanden we in een grote zaal waar de enorme dansorgels staan opgesteld. Deze orgels waren demontabel en de uitbaters ervan trokken van stad naar stad om op kermissen en feesten in spiegeltenten de dansmuziek te verzorgen.

Hierna scheiden onze wegen. Sommigen blijven nog in het museum om de rest van de collectie te zien; anderen gaan de stad in om een hapje te eten en de overigen keren huiswaarts. Moe, maar tevreden en voldaan.

Bedankt Trees,je hebt voor een mooie (letterlijk en figuurlijk) gezorgd. En eerlijk is eerlijk: Utrecht is de moeite waard!

Huub Oostendorp

Cursus A.E.D.

6 juni 2019

Inmiddels zie je ze overal, die kastjes met een A.E.D., het apparaat waarmee je door een stroomstootje het hart weer op gang kan brengen na een hartaanval. Ook in alle gebouwen van het Nova hangt een A.E.D.
Het bedienen ervan is helemaal niet zo moeilijk en al aan te leren in 2 tot 3 uur tijd inclusief oefenen. Mijn man en ik hebben allebei twee jaar geleden zo’n cursus gevolgd en we waren erg enthousiast. Eerst wat theorie en daarna oefen je met een dummy apparaat op een pop. Daarbij hoort ook hartmassage en mond-op-mond beademing. Na afloop van de cursus krijg je een certificaat.
Als je wilt kan je je daarna aanmelden bij je eigen gemeente om opgeroepen te worden wanneer ergens hulp nodig is. Maar dat hoeft niet. Het cursusgeld kan je achteraf bij de meeste ziektekostenverzekeringen vergoed krijgen.

Het is ons Novavitalid Henriëtte Snijders die ons op het idee brengt  om een cursus A.E.D. te organiseren en met bovenstaande wervende tekst heeft ze uiteindelijk onze leden benaderd. In eerste instantie zijn we wat sceptisch:  zijn er leden die dit willen? Maar waarom niet, dachten we, laten we eens proberen het van de grond te krijgen.  Eerst hebben we ons gericht op de mogelijkheden die de grote organisaties, zoals het Rode Kruis en Hartstichting, ons bieden. Maar direct is duidelijk: die zijn veel te duur. Voor een cursus van  55 Euro of meer lopen onze leden niet warm.

De volgende stap is logisch: we hebben de kennis bij het Nova College in huis. Vandaar dat we ons wenden tot Harrie Bemelmans, directeur van het domein Zorg en Welzijn. Hij verwijst ons door naar de opleidingsmanager, Bas van Riessen, op de Zijlweg.  Henriëtte en ik hebben een gesprek met hem gehad en hij reageert direct enthousiast. Alles lijkt in kannen en kruiken: het lokaal en de benodigde uitrusting is aanwezig, alleen moet er nog een docent bereid gevonden worden om de cursus te verzorgen. En hier gaat het mis: de docenten hebben het zo druk dat ze geen extra belasting aan kunnen. Teleurstellend ……. (en hier denk ik heel veel, maar dat houd ik voor me).

Wat nu? De oplossing ligt in dit geval dicht bij huis. Mijn schoondochter werkt bij een firma die cursussen voor het bedrijfsleven en overheidsinstellingen verzorgt. Dat zijn cursussen op het gebied van veiligheid en gezondheid. En ja hoor, voor de absolute bodemprijs van € 15,00 per persoon wil de firma Soliede wel een cursus voor verzorgen.

Henriëtte heeft gelijk: er blijkt wel degelijk belangstelling te zijn voor deze cursus. Binnen een mum van tijd is de curus dan ook volgetekend .  Er is zelfs zoveel animo dat we nog een 2^e cursus kunnen vullen die in september gegeven gaat worden.

En zo krijgen de eerste 15 Novavita’ers vandaag instructie over levensreddende handelingen en het gebruik van een A.E.D.-apparaat. Ik ben zelf niet bij de cursus aanwezig geweest (alleen even een fotootje gemaakt bij de aanvang), maar ik ga ervan uit dat de inhoud bij zo’n professionele organisatie als Soliede prima in orde is.

Huub Oostendorp

Bezoek ss Rotterdam

16 mei 2019

Dit is de eerste excursie van Novavita waar ikzelf wat minder tevreden over ben. Niet over de ss Rotterdam, want dat is een machtig en interessant schip, dat een bezoek meer dan waard is. Maar de manier waarop ons bezoek verlopen is, daar baal ik van. Dat begint al dat ik hartstikke te laat arriveer. De intentie is goed; ik heb zelfs de hoge snelheidslijn vanuit Amsterdam genomen, want ik wil voor de andere deelnemers bij het schip zijn. En wat wordt het dan ….. ik ben veruit de laatste. Zo laat dat de rondleidingen al begonnen zijn; de ene helft de machinekamers in en de andere helft de accommodaties bovendeks. De groep moest gesplitst worden omdat we met meer dan 20 personen zijn en uit veiligheidsoverwegingen mogen  we maar met 20 mensen tegelijk de machinekamers in. Gelukkig heeft Jan Nicolai op me gewacht en met behulp van een audiofoon zijn we toen zelf op pad gegaan. Nu heb ik het geluk dat Jan het schip kent als zijn broekzak, want hij heeft een aantal jaren op dit schip gevaren. Hij was er werkzaam als elektricien en heeft vooral de tijd meegemaakt dat het schip dienst deed als cruiseschip. Dat is niet altijd zo geweest, want het schip is in 1959 gebouwd om een transatlantische lijndienst tussen Rotterdam en New York te onderhouden.

Onderweg komen we gelukkig nog een paar Novavita’ers tegen. Het wordt een leuke tour, want onderweg ontmoeten we verschillende vrijwilligers  die graag wat over het schip en het leven aan boord willen vertellen. Dan tovert Jan zijn monsterboekje en wat foto’s te voorschijn en het ophalen van oude herinneringen kan beginnen. Geweldige verhalen komen voorbij, zoals die ene vaart waarbij de passagiers voor 80% uit vrouwen bestaat. De bemanningsleden watertanden bij voorbaat. Het wordt wel een teleurstelling als blijkt dat een nonnenklooster verhuist van Nederland naar Amerika. We zien het beroemde trappenhuis, zodanig geconstrueerd dat de passagiers van de 1^e en 2^e klasse elkaar niet kunnen zien. We komen op de promenadedekken, de plecht, de stuurhut, de bioscoop en een enkele rijk gedecoreerde zaal. We mogen niet overal naar binnen want er zijn enkele congressen gaande en uiteraard mogen we die niet storen. De rondleiding loopt wat tijd betreft erg uit en we hebben nog niet alles gezien. We hebben zelfs geen tijd om te lunchen, want om 13.00 uur begint de rondleiding door de machinekamers.

Dan maar alleen wat drinken en komt het eten later wel. Zij die zich wel aan een lunch zetten, missen de tour door de machinekamers. Ik heb het idee dat de groep nu volkomen versplinterd is en dat is jammer. Overal op dit imposante schip zwerven plukjes van onze groep (29 personen groot) en de meesten heb ik ook niet meer teruggezien. Ik heb wel deelgenomen aan de rondleiding door de machinekamers. Imposant die enorme machinerieën die water, stroom en voortstuwing leveren. Het schip beschikt ook over twee vinnen, die men bij slecht weer naar buiten kan schuiven, zodat het schip stabieler komt te liggen. Het moet gescheeld hebben: veel minder passagiers hebben dan last van zeeziekte.

Vervolgens hebben we nog een hapje gegeten. We zitten heerlijk in het zonnetje en uit de wind op het enorme achterdek van het schip uitkijkend op de skyline van Rotterdam. Het is beslist een aanrader om als je eens in Rotterdam bent op het schip wat te gebruiken. Het restaurant is voor iedereen toegankelijk. Voor de rest is het schip -na een langdurige en zeer kostbare restauratie- nu een hotel en conferentiecentrum. Nu het schip niet meer vaart, loopt het als een trein als ik de drukte aan boord bekijk.

Huub Oostendorp

Excursie Huis van Hilde

17 april 2019

Het eerste uitstapje van het jaar 2019 voert ons naar het Huis van Hilde in Castricum. Het Huis van Hilde is het archeologisch depot van de Provincie Noord Holland. Naast de bewaarfunctie van het depot is er in het Huis ook een permanente tentoonstelling over bodemvondsten vanaf de tijd van de Neanderthalers. De naam Hilde is ontleend aan een pop die gemaakt is van een gezichtsreconstructie van een skelet dat bij Castricum gevonden is.

De organisator, Ron Sluijs, heeft de deelnemers (er hebben zich maar liefst 29 personen opgegeven) laten verzamelen bij restaurant Johanneshof aan de Zeeweg in Castricum. Vandaar loopt de groep zo’n 5 kilometer door de duinen naar het Huis van Hilde. Ikzelf heb beloofd de bezoekers, die wat slechter ter been zijn, op te vangen bij het depot. Wederom hebben we een prima dag gehad. Het duingebied is in deze tijd fantastisch met al zijn verschillende schakeringen groen bij het uitkomen van de bladeren van struiken en bomen.

Van verre hoor ik de groep al aankomen:

De paden op, de lanen in, vooruit met flinke pas
Met stralend oog en blijde zin …….

Vanuit het duin nadert de groep met ferme pas.

In het Huis van Hilde krijgen we eerst een uitleg over de wordingsgeschiedenis van de streek en de bewoning ervan. Vervolgens gaan we in twee groepen, elk onder begeleiding van een gids de tentoonstellingsruimte in. In een grote cirkelvormige zaal lopen we linksom een pad waar chronologisch de archeologische vondsten zijn uitgestald: van de prehistorie tot de 19^e eeuw.

Van gevonden skeletten uit de verschillende perioden zijn met de meest moderne d.n.a.-technieken figuren gemaakt, die kleren, sieraden en attributen dragen uit de betreffende periode. Daar rond omheen vind je voorwerpen uit dezelfde periode die men in Noord-Holland gevonden heeft. Het geeft de tentoonstelling een menselijk gezicht. Voeg daarbij de deskundige uitleg en het commentaar van de rondleiders en je hebt gegarandeerd een leuke en leerzame middag.

Naast de tentoonstelling is er natuurlijk het depot, dat niet toegankelijk is. Hier bewaart men alle vondsten in 12.000 dozen. Er zijn hier onder de grond vele klimatologisch gecontroleerde opslagruimten. Ook alle aantekeningen van de opgravingen vinden hier een plekje.

De rondleiding eindigt in een kamertje met beelden van twee jongetjes van rond de 10 jaar. Eén uit de prehistorie en één uit deze tijd. Behalve in kleding verschillen de jongetjes nauwelijks van elkaar of het moet zijn dat de ene een herderstok en de ander een skatebord in de hand heeft. Om een uur of vier nemen we afscheid van onze gidsen.

En dan begint voor het grootste gedeelte van de groep de wandeling terug. Want de auto staat nog bij de Johanneshof. En zo hoor ik het langzaam wegsterven:

Marcheren is gezond voor ‘t bloed
Verruimd wordt d’enge borst
‘t Versterkt de spier van been en voet
‘t Wekt eetlust op en dorst

Lezing Levenstestament

6 december 2018

De laatste activiteit van Novavita blijkt een daverend succes te zijn. Bijna 100 personen hebben de lezing bezocht; de collegezaal van de vestiging aan de Zijlweg is nagenoeg volledig bezet.

Het is Klaas Deuten die ons eerder dit jaar op het spoor van dit onderwerp heeft gezet. Nu we allemaal de leeftijd hebben gekregen om na te denken over allerlei zaken rond testament, wilsbeschikking en erfrecht, is het prima om ons eens goed te laten informeren. Klaas kent het notariaat Beumer uit Velserbroek en heeft daar gevraagd of men geïnteresseerd zou zijn om een lezing over dit onderwerp voor ons te verzorgen. Na een voorbereidend gesprek zeggen de dames Beumer en Kwantes, beiden notaris enthousiast hun medewerking toe.

Vervolgens lijkt het Klaas een leuk idee om voorafgaand aan de lezing gezamenlijk te lunchen in het Nova Restaurant. Ook dat blijkt snel geregeld en zo schuiven ’s middags rond 12.00 uur bijna 60 leden aan voor een heerlijke lunch.

Alle zaken geregeld en Dirk Ranzijn kan de uitnodigingen versturen en de registratie van alle deelnemers -met en zonder lunch- ter hand nemen. Vanuit het verre zuiden van Frankrijk blijkt alles weer tot in de puntjes geregeld.

En zo komen wij, als oud medewerkers van het Nova College, eigenlijk in de omgekeerde wereld terecht: in het verleden verzorgen wij het wel en wee van onze studenten; ditmaal zijn zij het, die ons in de watten leggen en het ons zo goed mogelijk naar de zin te maken. De studenten presenteren een kopje bloemkoolsoep, daarna drie soorten sandwiches vergezeld van een drankje natuurlijk. We zitten met 8 tot 10 personen aan tafels en het wordt zo gezellig dat we op moeten schieten om nog op tijd voor de lezing te zijn.

En dan in de collegezaal; ditmaal niet voor de klas, maar in de klas. Nu eens niet degene die de lesstof doceert, maar een leerling die wat opsteekt van wat de docent vertelt. En ze hebben wat te vertellen hoor, die twee notarissen.

Je hoort tegenwoordig veel geklaag over de groepsgrootte van de klassen. Nou deze klas van bijna 100 personen mag er zijn. Toch is voor hen het managen van deze groep geen probleem. Nu gebiedt de eerlijkheid wel te vertellen dat ik nog nooit zo´n voorbeeldige klas heb meegemaakt. Niemand heeft tijdens de les zijn jas aangehouden; ik zie nergens petjes in de zaal; niemand zit met zijn telefoon zijn social media bij te houden of stiekem op zijn laptop een spelletje te spelen; opvallend is ook dat (op een enkel gehoorapparaat na) niemand oortjes in heeft. Kortom wij zijn een stel voorbeeldige leerlingen.

In bijna twee uur tijd nemen de notarissen ons – via een power point presentatie- mee in de wereld van de testamenten, het schenken en erven en de wilsbeschikking. Geen monologen, maar ze proberen ons op een interactieve manier erbij te betrekken. Bij de start van ieder deelonderwerp van hun lezing poneren de dames één of twee stellingen, waarbij wij met het opsteken van een rood of groen papiertje aangeven of de stelling onjuist of juist is. Op deze manier breken ze de spanningsboog, want met zo veel informatie houd je er anders geen twee uur de aandacht bij. Voeg daarbij dat zij ons ruim de gelegenheid geven om vragen te stellen en de tijd vliegt voorbij.

Na ruim twee uur, maar nog niet aan het eind van hun verhaal besluiten de dames dat het genoeg is voor vandaag. Ze begrijpen dat voor velen van ons de stof nog moet bezinken en dat ook niet alle specifieke zaken aan de orde zijn geweest. Maar zij bieden aan dat zij telefonisch bereikbaar zijn voor het beantwoorden van individuele vragen. Er is nog ruimte voor één vraag en die oer-Nederlandse vraag wordt natuurlijk gesteld: wat kost het opmaken van een modern testament en een levenstestament. Het antwoord luidt: voor twee testamenten en twee levenstestamenten zijn de partners gezamenlijk € 1300,00 all in kwijt.

Tenslotte bieden zij de leden van Novavita nog de power point sheets aan, die jullie hierbij vinden.

De laatste bijeenkomst van 2018 is achter de rug. Novavita gaat in winterslaap. Komende voorjaarsvakantie organiseer ik weer een bijeenkomst om de activiteiten voor 2019 vast te stellen. Ik nodig jullie hierbij uit om ideeën aan te dragen. Je kunt ze bij mij of bij Dirk Ranzijn kwijt. Nog mooier zou zijn als je komend voorjaar bij de bijeenkomst aanwezig bent. Want Novavita is immers een club van en voor de leden.

Namens het bestuur wens ik jullie hele mooie feestdagen toe!

Excursie Architectuur van Cuypers

Centraal Station en Rijksmuseum

13 november 2018

Heb je wel eens een stortdouche gehad? Dan weet je hoe je daar onderuit komt. Aan de ene kant een beetje gedeukt door de krachtige waterstralen en aan de andere kant een heerlijk gevoel van opgefrist te zijn. Hetzelfde gevoel had ik gisterenmiddag na de excursie over de architectuur van Cuypers. Aan de ene kant een beetje murw gebeukt door de enorme hoeveelheid informatie die ik te verwerken heb gehad, maar aan de andere kant opgetogen dat ik zo veel nieuwe zaken heb gehoord en gezien. En dat over twee iconische gebouwen in Amsterdam, waarvan ik dacht dat ik ze wel kende. Tientallen malen ben ik er in de loop van mijn leven immers geweest. Maar dat de gebouwen nog zo veel moois zouden prijsgeven….

Verantwoordelijk voor mijn “stortdouche” van vandaag is onze gids: Suzanne Roelofs, afgestudeerd in de architectuurgeschiedenis. Het is werkelijk ongehoord over hoeveel kennis zij over dit onderwerp beschikt. Ons bestuurslid Ron Sluijs, die haar kwaliteiten al langer kent, heeft haar gecharterd om deze excursie voor de leden van Novavita te begeleiden.

Om 10.00 uur verzamelen we ons in de 1^e klas wachtkamer (nu een restaurant) op het CS in Amsterdam. Onze gids heeft de koffie voor een twintigtal leden al geregeld. De ruimte is volledig gerestaureerd naar de situatie van de jaren tachtig uit de 19^e eeuw. Het stationsgebouw, met zijn monumentale 300 meter brede voorgevel, is door Cuypers ontworpen in neo-gotische stijl en rijkelijk gedecoreerd  met schilderingen, beeldhouwwerken, ornamenten, versieringen e.d. Ook zijn de gedichten, vaak met een moralistische inslag, geschreven door de katholieke dichter Alberdink Thijm erg opvallend. We stoten daarmee direct op een dispuut: er was in de bouwtijd veel kritiek van de socialisten, maar ook van de protestanten op de ontwerpen van de ook katholieke Cuypers. Het verwijt was dat de gebouwen teveel lijken op kerken. De toenmalige koning, Willem III, weigerde zelfs de opening van het Rijkmuseum bij te wonen en zijn woorden zijn legendarisch geworden: “Ik zet geen voet in dit klooster”.

Onze gids start met de rondleiding als de laatste deelnemer, Jan Reijerkerk, is gearriveerd. Ze wijst op de vele details (kijk maar eens bij de foto’s , waar ik een paar voorbeelden laat zien). Ze gaat in op de geschiedenis over de keuze van de plaats van het CS. en hoe Amsterdam door de uiteindelijke keuze afgesloten wordt van het IJ. Ze verhaalt van het heden: hoe sinds de jaren negentig van de vorige eeuw de stad weer zoekt naar aansluiting met het IJ. Ze vertelt over de toekomstplannen: het haven front voor het C.S. moet worden uitgebreid (met onder het water een enorme fietsenkelder) en achter het station moet aan de IJ-oever nog een boulevard komen. We wandelen via de centrale hal naar de voorzijde van het gebouw met zijn rijk versierde gevel. Uiteraard is hier in beeldhouwwerken de maagd Amsterdam afgebeeld samen met haar handelsconnencties die de stad haar welvaart brachten en brengen. Via de nieuw aangelegde IJ-passage onder het station lopen we naar de achterzijde van het gebouw met het schitterende panorama over het IJ. Ook in deze nieuwbouw is er veel aandacht besteed aan de details. Wist je trouwens dat de enorme overkappingen van de sporen niet door Cuypers zijn ontworpen, maar door een ingenieur van de spoorwegen, de heer Eijmer. Cuypers is wel verantwoordelijk voor de decoraties op de spanten en de kopgevels.

Diep onder het station loopt nu de Noord-Zuidlijn van de metro. De gids vindt het een goed idee om deze nieuwe lijn te gebruiken om naar het Rijksmuseum te gaan. Op een persoon na, want Jan Reijerkerk is met de fiets, nemen we de metro. Een paar minuten later, twee stations verder, staan we ( na een enorm lange roltrap-reis) op de Vijzelstraat en zowaar Jan Reijerkerk komt op hetzelfde moment aanfietsen. Na een korte wandeling staan we voor het Rijksmuseum. De overeenkomsten met het CS zijn overduidelijk, maar nu geen doorgang in het gebouw naar de perrons, maar een fietstunnel, die de toegangspoort van de nieuwe wijken naar de stad vormt (en andersom natuurlijk). We wandelen rond het gebouw en betreden de tuin. Suzanne staat uitgebreid stil bij de geschiedenis en de noodzaak tot restauratie. Ook wijst zij op gevels, op hekken, zelfs op afvoerpijpen de decoraties aan. Zij laat zien wat er in de loop van tijd bij het museum is bijgebouwd. Ook de uitbouw van het museum, waar een tijd lang de Nachtwacht heeft gehangen, is bij velen van ons onbekend. De oorspronkelijke plek in de eregalerij was door het gebrek aan daglicht te donker. Vandaar de uitbouw met voldoende daglicht. Pas met de komst van het kunstlicht kon de Nachtwacht terug naar zijn oorspronkelijke plek. En daar hangt hij nu nog.

Na de lunch treffen we elkaar in het nieuwe atrium van het museum. Tijdens de restauratie hebben de architecten Cruz en Ortiz de beide binnenhoven van het gebouw opengebroken en met elkaar verbonden door een onderdoorgang, zodat een geweldig atrium is ontstaan. Het was ook de manier om de fietstunnel dwars door het gebouw te kunnen handhaven. De indeling die Cuypers het gebouw heeft gegeven, is teruggebracht en een deel van het gebouw is in oude luister hersteld ( de trappenhuizen, de voorhal, de eregalerij en de Nachtwachtzaal); de oorspronkelijke prachtige decoraties zijn weer te zien .  Door de gewelfde plafonds, het gebruik van gebrandschilderde ramen en afbeeldingen van heiligen (Cuypers verdedigde zich door te stellen dat de oorsprong van de kunst bij de kerken en kloosters ligt) lijkt het inderdaad of je in een kerk bent. Ook de manier waarop je naar het licht geleid wordt (naar het altaar) door de eregalerij naar de Nachtwacht is hetzelfde als je in een katholieke kerk ervaart. Het is en meer dan boeiende ervaring.

Tenslotte neemt Suzanne ons mee naar de eregalerij en dan laat ze even de architectuur los om ons op een staaltje onvervalste kunstgeschiedenis te trakteren: een aantal schilderijen van Willem Claesz. Heda, Johannes Vermeer, Frans Hals en Jan Steen licht ze toe. Tenslotte staan we voor de Nachtwacht. En hier gebeurt iets wondelijks: Suzanne vertelt ons niet het algemeen bekende verhaal over dit schilderij, maar geheel indachtig de tijdgeest: een geweldig stuk fake-nieuws. Het schilderij zou één grote aanklacht van Rembrandt zijn tegen de kloveniersschutters die op het doek staan afgebeeld. Volgens de cineast Peter Greenaway, die de documentaire J’accuse gemaakt heeft, moet je de beeldtaal van dit schilderij begrijpen. Kort voor Rembrandt dit schilderij gemaakt heeft, is er iemand van de schutterij vermoord en Rembrandt geeft de schutterij in deze afbeelding de schuld. Het voert te ver om op de details in te gaan, maar het is een leuk verhaal. Als je wat meer hierover wilt weten, open dan maar deze link: https://www.trouw.nl/cultuur/-de-nachtwacht-als-gezellig-groepsportret-filmer-peter-greenaway-weet-het-zeker-en-beter-rembrandts-schuttersstuk-is-een-reusachtig-complot-~a4b0f110/

De tijd vliegt voorbij en voor je er erg in hebt, is het half vier: einde excursie.  Op de jaarlijkse bijeenkomst in oktober hoorde ik van enkele leden dat het een dure excursie was. Dat is zeker waar, maar we kunnen niet ontkennen dat we waar voor ons geld hebben gekregen. Ron Sluijs bedankt voor de organisatie van dit uitje.

Snel heb ik me met de tram teruggespoed naar het Centraal Station. Gelukkig stond mijn trein er al en kon ik snel instappen en een zitplaats bemachtigen. Want na mij stroomde de trein vol. Dicht opeengepakt moesten de mensen (zeker na station Sloterdijk) staan (en er ook nog het volle pond voor betalen). Een steek van jaloezie joeg door mijn lichaam: Jan Reijerkerk zat nu al heerlijk in zijn luie stoel met een glaasje wijn in zijn hand deze indrukwekkende dag te overdenken………….

Huub Oostendorp